Radicalisme, vasten, maaltijden overslaan: wat gebeurt er in ons lichaam als we uitgehongerd zijn?

Wat gebeurt er als het lichaam uitgehongerd is? Honger is een uitzonderlijke situatie voor ons lichaam. Dit komt omdat het in onze consumptiemaatschappij mogelijk en gebruikelijk is om elk hongergevoel direct weg te nemen met een kleine snack. De gevolgen van dergelijke eetgewoonten gaan van zwaarlijvigheid en diabetes tot hart- en vaatziekten. Door te vasten en maaltijden over te slaan, proberen veel mensen een paar kilo’s kwijt te raken en zich te beschermen tegen dergelijke industriële ziekten. In dit artikel wordt ingegaan op de effecten van vasten op het lichaam en het welzijn.

Vasten maakt deel uit van de geschiedenis van de menselijke ontwikkeling

Neanderthalers hadden nog geen supermarkten waar ze voedsel konden kopen. Daarom was de voedselvoorziening zeer schommelend. Op goede dagen kwam er veel voedsel binnen door jagen en verzamelen, maar op slechte dagen was er soms helemaal niets. Het menselijk lichaam is door zijn evolutionaire geschiedenis gewend aan vasten. Sommige lichaamsfuncties, zoals celvernieuwing in autofagie, zijn zelfs afhankelijk van vastenperioden. In principe is voedselschaarste – mits correct uitgevoerd – een belasting, maar geen gevaar voor het lichaam.

De mensen in de geïndustrialiseerde landen zijn ver verwijderd geraakt van dit natuurlijke vasten. Wij beschouwen het als vanzelfsprekend dat wij altijd voldoende voedsel beschikbaar hebben en op elk moment kunnen eten. Dit leidt er echter toe dat veel mensen elk opkomend hongergevoel direct onderdrukken door iets te eten. Het resultaat is zwaarlijvigheid en talrijke industriële ziekten. Door terug te keren naar het vasten en de positieve eigenschappen ervan, is het mogelijk dergelijke risicofactoren en ziekten te voorkomen.

Hier vindt u meer artikelen over dit onderwerp!

Het verschil tussen vasten en uithongering

Er is een groot verschil tussen vasten en verhongeren. Als je honger hebt, krijgt je lichaam geen calorieën binnen. Dit is een aanzienlijke stresssituatie voor het lichaam en wordt niet aanbevolen. Het gebrek aan voedselinname leidt gemakkelijk tot slechte concentratie, evenwichtsproblemen en hoofdpijn. Alleen vloeistof in de vorm van water en thee is niet genoeg. Vasten daarentegen houdt in dat men opzettelijk het aantal calorieën gedurende een bepaalde periode drastisch vermindert. Toch krijgt het lichaam wat het nodig heeft voor de dagelijkse taken. Voor alle activiteiten die daarbuiten vallen, moet het echter terugvallen op de eigen reserves van het lichaam en bijvoorbeeld vetten afbreken. Bovendien is vasten vrijwillig, terwijl verhongering altijd moet worden afgedwongen. Het lichaam reageert dan ook veel positiever op vasten dan op stressvolle uithongering.

Interval vasten is in opmars

Intermittent fasting krijgt steeds meer fans. Hier wordt meestal de 16:8 regel gevolgd. De gebruikers eten vroeg en ontbijten laat. Dit beperkt het tijdsvenster waarin ze voedsel opnemen tot acht uur. Aan de andere kant zijn er 16 uren waarin ze helemaal niets eten. Het dagritme bestaat dus uit 8 uur eten, 8 uur vasten en 8 uur slapen. Het voordeel van deze methode is dat je het tijdens het vasten zonder iets hoeft te stellen. Er zijn geen verboden voedingsmiddelen, maar alles mag met mate worden genuttigd. Bovendien kan deze vorm van vasten gemakkelijk in het dagelijkse leven worden geïntegreerd. Als u bijvoorbeeld toch al niet van ontbijt houdt, kunt u deze maaltijd overslaan. Aan de andere kant, als u ’s avonds geen tijd hebt om te koken vanwege uw agenda, kunt u de laatste maaltijd van de dag heel vroeg nuttigen. Zo blijft er genoeg tijd over voor het ontbijt ’s morgens. Deze vorm van vasten verandert het gedrag van het lichaam aanzienlijk. Het reageert bijvoorbeeld beter op insuline en verlaagt de bloeddruk. Beide zijn nuttig bij het voorkomen van ziekten zoals diabetes of kanker.

Het belang van autofagie bij vasten

Het woord autofagie of autofagocytose komt uit het Grieks en combineert de woorden “autós” (zelf), “phagein” (opeten) en “cýtos” (cel). Het beschrijft het vermogen van het organisme om de lichaamseigen cellen te reinigen en te regenereren. Door autofagie kunnen reststoffen en toxische stoffen zich niet meer in de cellen afzetten. In plaats daarvan worden de afgebroken celbestanddelen gebruikt om nieuwe cellen te bouwen of energie te winnen voor de eigen processen van het lichaam. Het lichaam reinigt zich dus zelfstandig zodra autofagie op gang komt. Dit heeft het positieve effect dat ziekteverwekkers en schadelijke stoffen niet de kans krijgen een negatief effect teweeg te brengen, waardoor de ontwikkeling van ziekten minder waarschijnlijk wordt. Door de langere intervallen tussen de maaltijden tijdens intermittent fasting, treedt autofagie in werking en doet haar werk.

Dit is wat er in het menselijk lichaam gebeurt na een dag vasten

Reeds na één dag vasten zijn er duidelijke veranderingen in het lichaam merkbaar. Dit komt omdat de verandering in voedselinname het metabolisme in een lagere versnelling zet. Dit betekent dat de reserves aan koolhydraten worden omgezet in suiker en worden opgebruikt. De hersenen krijgen energie voor hun werk en andere taken van het lichaam kunnen daardoor worden uitgevoerd. Na zo’n korte tijd treedt autofagie in en ontdoen de cellen zich van oud afval en onnodige celbestanddelen. Zodra dit is gebeurd, begint de opbouw van nieuwe celbestanddelen. Dus iedereen die vasten probeert, zal na 14-18 uur verschillen merken ten opzichte van daarvoor en zal er snel achter komen of vasten de juiste manier voor hem of haar is.

Dit is wat er in het menselijk lichaam gebeurt na twee weken vasten

Binnen twee weken past het lichaam zijn stofwisseling zo veel mogelijk aan het nieuwe voedselaanbod aan. Dit betekent dat de suiker die voor veel processen nodig is, niet meer alleen uit voeding wordt gehaald, maar steeds meer ook uit eiwitten en vetcellen. Vetcellen in het bijzonder dienen als energievoorraad waarop het lichaam kan terugvallen wanneer dat nodig is. In vroegere tijden, toen voedsel nog schaars was, zorgde dit ervoor dat de mensen konden overleven. Tegenwoordig is voedsel bijna altijd en overal beschikbaar, zodat de opslag van energie in principe niet meer nodig zou zijn. Niettemin slaat het lichaam overtollige energie op voor een regenachtige dag en is het zeer terughoudend om de vetophopingen die het heeft opgebouwd, terug te geven.

Tijdens een vastenkuur van twee weken worden de eerste vetcellen – hoofdzakelijk buikvetcellen – al aangevallen om er glycerine en vetzuren aan te onttrekken. De glycerine wordt rechtstreeks in suiker omgezet, de vetzuren dienen als een soort suikervervanger. Dit heeft positieve gevolgen voor de gezondheid. Want het zijn juist de vetophopingen op de buik die verschillende veel voorkomende ziekten zoals diabetes of hart- en vaatziekten in de hand werken door het vrijkomen van boodschapperstoffen. Bovendien is er een merkbare gewichtsvermindering, wat leidt tot meer mobiliteit en welzijn.

Dit is wat er gebeurt in het menselijk lichaam na 40 dagen vasten

Het 40-dagen vasten heeft zijn oorsprong in de religie. Zoals Jezus eens 40 dagen vastte in de woestijn en een strijd won tegen het kwaad (belichaamd door Satan), zo vasten mensen ook nu nog 40 dagen om hun lichaam te reinigen en een soort van nieuwe start te maken. Deze periode is ook zeer geschikt, omdat zij door een gezonde volwassene alleen op basis van de bestaande reserves kan worden doorstaan, zonder grote gevaren voor de gezondheid. Toch is het raadzaam om met een arts te overleggen over zo’n lange vastenperiode en een gezamenlijk vastenplan op te stellen. Bovendien gaat de arts regelmatig na of het natrium- en kaliumgehalte verandert als gevolg van het vasten en kan hij een te lage aanvoer van deze mineralen voorkomen.

Tijdens de 40 vastendagen, doet autofagie al het werk. De cellen hebben voldoende tijd om reststoffen af te breken en uitgebreid te regenereren. Hierbij moet worden opgemerkt dat de vetcellen in het lichaam niet alleen energie opslaan, maar ook dienen om schadelijke stoffen zoals organochloorverbindingen op te slaan. Als deze vrijkomen bij de afbraak van vetcellen, moeten ze door het lichaam worden uitgescheiden. Daarom is het belangrijk om voortdurend af te vallen en niet te veel vetophopingen tegelijk af te breken om de concentratie van dergelijke stoffen in het bloed zo laag mogelijk te houden.

Conclusie: Verbeter gezondheid en kwaliteit van leven door gericht vasten

Vasten brengt veel voordelen met zich mee. Het is belangrijk dat het correct wordt uitgevoerd. Alleen dan kan een onderbevoorrading van het lichaam worden vermeden. Op korte, middellange en lange termijn verbetert vasten de gezondheid en het welzijn. Vervelende kilo’s verdwijnen, de mobiliteit neemt toe en het nieuwe eetpatroon is al snel niet meer wennen, maar maakt deel uit van het normale levensritme. Het is raadzaam om eerst het vasten uit te proberen om het effect ervan op uw eigen lichaam te leren kennen. Het is ook raadzaam om vóór het eerste vasten met uw behandelend arts te overleggen om samen de beste vastenmethode te bepalen.

Tips: Gezond eten en afvallen

Hier vindt u meer artikelen over dit onderwerp!